1877 – 1878 Թվականների Ռուս-Թուրաքական պատերազմը և Հայկական հարցի միջազգայնացումը

1878 թ. փետրվարի 19-ին Կ.Պոլսի մերձակա Սան-Ստեֆանո ծովափնյա ավանում կնքվում է հաշտության պայմանագիր, ըստ որի՝ Բալկանյան երկրները ստանում են անկախություն և ինքնավարություն։ Ռուսների է անցնում Բեսարաբիան, իսկ Կովկասում՝ Կարսը, Արդահանը, Բաթումը, Բայազետը և Ալաշկերտը։ Թուրքերը պարտավորվում են վճարել 310 մլն. ռուբլու ռազմատուգանք։ Պայմանագրի 16-րդ կետը վերաբերվում էր արևմտահայությանը։   Նշվում էր, որ հաշվի առնելով ռուսական զորքերի դուրսբերումը Հայաստանից կարող […]

READ MORE

Հայկական գաղթավայրերը միջնադարում

Ներածություն  Իտալիա Իտալիայում հայկական համայնքներ առաջանում են XIII-XV դդ.։ Հայերի հոսքը Իտալիա կատարվել է հատկապես Կիլիկիայից և Ղրիմից։Դեռևս խաչակրաց արշավանքների ժամանակ Կիլիկիայի հայկական թագավորությունը սերտ կապեր է հաստատում իտալական քաղաքների հետ։ Իտալիայի մի շարք քաղաքներում, որոնցից էին Հռոմը, Ջենովան, Լիվոռնոն, XIII-XIV դդ. հայերը հիմնել էին իրենց համայնքները։ Ամենախոշոր և կարևոր գաղթօջախը գտնվում էր Վենետիկում, ուր […]

READ MORE

Լենկթեմուրի արշավանքները Հայաստան

Միջինասիական զորապետ Լենկթեմուրը (Կաղ Թեմուր) XIV դ. վերջին ստեղծել էր մի ընդարձակ պետություն, որի մայրաքաղաքն էր Սամարղանդը։ Պարսկաստանի մեծ մասը գրավելուց հետո նրա բանակները ձեռնամուխ եղան նոր նվաճումների։ Լենկթեմուրի զորքերը 1386թ. անցան Երասխ գետը և մտան Սյունիք։ Առաջ շարժվելով Այրարատյան դաշտով՝ նրանք ասպատակեցին շրջակա բնակավայրերը։ Հաջորդ տարում Լենկթեմուրի զորքերը կրկին ավերածություններ գործեցին՝ ահ ու սարսափ […]

READ MORE

Բագրատունիների իշխանությունը- վերլուծություն

Արաբական խալիֆայությունն անկում էր ապրում,ավելի ու ավելի էր զորեղանում արաբական լուծը թոթափելու ձգտումը: Բյուզանդիան ամեն կերպ աջակցում էր հակաարաբական կենտրոնախույս ուժերին, այդ պատճառով խիստ սրվել էին արաբա-բյուզանդական հարաբերությունները: Հայաստանի անկախության վերականգնման համար ստեղծվեցին նպաստավոր պայմաններ- երկրի տնտեսական կյանքում տեղի էին ունենում խոշոր փոփոխություններ, զարգանում էր երկրի տնտեսությունը, վերելք էին ապրում գյուղատնտեսությունը և արհեստագործությունը: Հայ ժողովրդի […]

READ MORE

հայոց պատմություն

1․ Ե՞րբ և ինչո՞ւ սկսվեց Պավլիկյան շարժումը։ 6-7րդ դարերում Հայաստանում և Բյոուզանդիայում բռնկվեց հակաֆեոդալական Պավլիկյան շարժումը ։Ֆեօդալական հարաբերություն։ 2․ Ինչպե՞ս ընթացավ և ի՞նչ ավարտ ունեցավ 571-575 թթ․ համաժողովրդական ապստամբությունը։ 571-575թթ․ ամբսամբության առիթ հանդիսացավ Դվինում կրակապաշտության ատրուշան կառուցել։Ամբստամբության գլխին կանգնեց Վարդան Մամիկոնյանը։Պարսկական տիրապետության դեմ ուղղված ամբստամբությունը հետզհետե վեճարեց Պարսկա-Բյուզանդական երկարատեև պատերազմի։ 3․ Ե՞րբ, ի՞նչ պայմաններում, ո՞ւմ […]

READ MORE

Ինչո՞ւ և ի՞նչ պայմաններում անկում ապրեց Արշակունյաց թագավորությունը։

Պապի դավադիր սպանությունից հետո Հռոմի աջակցությամբ Մեծ Հայքի թագավոր դարձավ նրա ազգական Վարազդատը (374-378), որն ապրել եւ կրթվել էր Հռոմում, հռչակվել օլիմպիական մրցախաղերում: Վարազդատը եւս վարում էր Հռոմի ու Պարսկաստանի միջեւ խուսանավելու քաղաքականություն: Պատմիչների վկայությամբ` Վարազդատը հուժկու մարզիկ էր, բայց բավական միամիտ էր, որի համար էլ գլուխ չէր հանում պետական գործերից: Շուտով տարաձայնություններ առաջ եկան […]

READ MORE

Վանի թագավորության արքաների տոհմածառը

Արամե  Վանի թագավորության առաջին հիշատակված արքան է։ Ընդարձակել է պետության սահմանները։ Պահպանել է երկրի ռազմաքաղաքական հզորությունը Լուտիպրի Իր մասին տեղեկություններ չկան։ Սարդուրի I Մ. թ. ա. 830-ական թվականներին կառուցել է Տուշպա (Տոսպ) մայրաքաղաքը: Վանի թագավորության տարածքը ընդարձակել է մինչև Հայկական Տավրոսի հարավ՝ Տիգրիսի վերին հովիտ: Դիմակայել է Ասորեստանի կողոպտչական արշավանքներին։ Իշպուինի Կարևոր էին գրային և […]

READ MORE

Հայերի և Հայաստանի մասին գրավոր հիշատակությունները

Հայերի և Հայաստանի մասին գրավոր հիշատակությունները, որոնք ապացույցն են հայ ժողովրդի՝ Հայկական լեռնաշխարհում սկզբնավորվելու: Շումերական արձանագրություն Անգնահատելի տեղեկություններ են հաղորդում Միջագետքի հնագույն՝ շումերական և աքքադական գրավոր հուշարձանները։ Շումերները` աշխարհի առաջին քաղաքակրթություններից մեկի ստեղծողները, մինչև Հարավային Միջագետքը յուրացնելը բնակվել են Միջագետքի հյուսիսային և Հայկական լեռնաշխարհի հարավային շրջաններում։ Հեռանալով այնտեղից` նրանք երկար ժամանակ պահպանել են կապը լեռնաշխարհի հետ։ Այդ իսկ պատճառով մեր […]

READ MORE